Jest drugą po raku drzew owocowych chorobą kory, bardzo powszechnie występującą w Europie, Ameryce Północnej, Australii i Nowej Zelandii. W warunkach klimatu umiarkowanego Polski główne zagrożenie stanowi w szkółkach i nowych nasadzeniach jabłoni. Silna epidemia choroby doprowadza do masowego zamierania drzew jabłoni w pierwszym roku po posadzeniu. Występowanie choroby na starszych drzewach ogranicza się do osłabienia wzrostu, a w dużym nasileniu powoduje także zamieranie drzew. Zgorzele rozwijające się na korze są źródłem gorzkiej zgnilizny jabłek.
Zgorzel kory jabłoni – przyczyna
Sprawcami choroby są grzyby Neofabrea alba i N. malicorticis. Obydwa gatunki grzybów workowych są saprotrofami i tylko w sprzyjających warunkach łagodnymi pasożytami. Owocniki stadium doskonałego obydwu patogenów – apotecja z workami i zarodnikami workowymi wytwarzane są niezwykle rzadko. N. malicorticis w stadium niedoskonałym (anamorficznym) wytwarza jasnoszare acerwulusy, kubeczkowatego kształtu zlokalizowane bezpośrednio na powierzchni ran zgorzelowych na korze lub pod powierzchnią skórki porażonych owoców. W przypadku N. alba patogen zarodnikuje w postaci czarnych, kulistego kształtu, zamkniętych piknidiów.
Zgorzel kory jabłoni – objawy
Objawy choroby w postaci brunatnych ran zgorzelowych pojawiają się na jednorocznych pędach wokół śladów po opadłych liściach i na starszych gałęziach w pobliżu uszkodzeń mechanicznych, po wyciętych pędach lub sęczkach. W obrębie plam porażona kora zapada się, obkurcza i łuszczy. Zamierają także tkanki położone poniżej aż do drewna. Często spękania są na tyle głębokie, że odsłaniają drewno. Najgroźniejszą formą tej choroby jest obumieranie kory na bardzo długich odcinkach pędów, gałęzi, a także pni. Porażenie zazwyczaj prowadzi do zamierania części drzewa znajdującej się nad miejscem rozwoju choroby, czyli nad nekrozą. Jeśli choroba opanuje cały obwód pnia obserwuje się zasychanie, a w konsekwencji całkowite zamieranie drzew.
Warunki rozwoju choroby
Obydwa saprotroficzne gatunki grzybów okres zimy są w stanie przetrwać na obumarłej korze, w sęczkach i porażonych owocach. Na porażonych częściach pędów tworzą się acerwulusy i piknidia. Z ich wnętrza w sprzyjających warunkach (wysoka wilgotność) uwalniają się zarodniki konidialne odpowiedzialne za infekcje. Zarodniki rozprzestrzeniają się za pomocą kropli wody i dokonują infekcji kory w miejscach uszkodzeń. Objawy infekcji wiosennych ukazują się jeszcze w czerwcu, natomiast te zachodzące jesienią rozwijają się dopiero wiosną przyszłego roku. Choroba występuje praktycznie corocznie w zależności od podatności odmian.
Terminy zabiegów ochronnych
Ochrona polega głównie na wycinaniu porażonych pędów stanowiących źródło infekcji praktycznie przez cały sezon wegetacyjny. Rozległe rany zgorzelowe można oczyszczać i zabezpieczać maścią szkółkarską lub farbą emulsyjną z fungicydem.
