Zgnilizna pierścieniowa podstawy pnia drzew owocowych

Choroba poraża ponad 200 gatunków roślin z 60 rodzin botanicznych. Największe szkody gospodarcze wyrządza na roślinach z rodziny różowatych (Rosaceae), do których należy m.in. jabłoń. Choroba ma ścisły związek ze strukturą i wilgotnością gleb, najczęściej występuje na glebach zwięzłych, ciężkich i wilgotnych. Największe zagrożenie stanowi w uprawie jabłoni i mateczników podkładek rozmnażanych wegetatywnie, zwłaszcza tych o zwiększonej podatności.

Zgnilizna pierścieniowa podstawy pnia drzew owocowych – przyczyna

Sprawcą zgnilizny pierścieniowej podstawy pnia jest lęgniowiec Phytophtora cactorum. W cyklu rozmnażania tego patogena można wyróżnić dwie fazy, płciową i bezpłciową. Efektem rozmnażania bezpłciowego są ruchliwe zarodniki pływkowe odpowiedzialne za zainicjowanie choroby. Natomiast w wyniku rozmnażania płciowego powstają oospory – grubościenne zarodniki przetrwalnikowe, zdolne do przetrwania nawet kilku lat w niekorzystnych warunkach środowiska glebowego w oczekiwaniu na właściwego żywiciela jakim jest jabłoń.

Zgnilizna pierścieniowa podstawy pnia drzew owocowych – objawy

Najczęściej objawy choroby występują tuż u podstawy pnia tj. na szyjce korzeniowej. Początkowo są to brunatne, wilgotne plamy gnilne obejmujące zasięgiem korę oraz miękisz korowy na przyziemnej części pnia. Zgnilizna kory postępuje zarówno w dół ku szyjce korzeniowej jak i w górę porażonego pnia drzewa. Następnie obumarła kora kurczy się, zasycha i pęka odsłaniając głębokie rany sięgające aż do drewna. Patogen nie prowadzi do degradacji drewna, jednak poprzez wytworzenie obręczy na części podkładki przyczynia się do zaburzenia przepływu asymilatów i wody. Skutkuje to stopniową degeneracją porażonych drzew tj. opóźnieniem rozwoju, zdrobnieniem liści i szybszym wejściem w okres spoczynku. W ciągu 2-3 lat od porażenia drzewa całkowicie zamierają.

Rzadziej spotykane są brunatne plamy gnilne rozwijające się na owocach. Infekcji podlegają zwykle jabłka znajdujących się w niższych partiach korony lub bezpośrednio stykających się z powierzchnią gleby.

Warunki rozwoju choroby

Sprawca jest ściśle związany z siedliskiem. Zimuje w glebie w postaci oospor oraz w porażonych roślinach. Do infekcji dochodzi głównie poprzez uszkodzenia, które są miejscem wnikania strzępek plechy wyrastającej z oospor lub zarodników pływkowych. Optymalnymi warunkami wzrostu i rozwoju Phytophtora cactorum jest wysoka wilgotność i temp. 13-21°C. Patogen może zostać zawleczony na nowe tereny wraz z materiałem nasadzeniowym, a także z glebą osadzającą się na elementach roboczych i kołach maszyn.

Terminy zabiegów ochronnych

W ochronie kluczowe znacznie ma wybór stanowiska o uregulowanych stosunkach wodno-powietrznych, należy unikać terenów podmokłych. Niezwykle ważny jest także wybór podkładek cechujących się odpornością na chorobę m.in. M9, M26. Do ochrony chemicznej przed zgnilizną pierścieniową podstawy pnia zaleca się opryskiwanie pnia i gleby wokół drzewa środkami zawierającymi w swym składzie fosetyl glinu. Drzewa z objawami porażenia oraz te już zamarłe należy bezwzględnie usuwać z sadu.

  • Jabłoń
  • Grusza
  • Wiśnia/Czereśnia
  • Śliwa
  • Brzoskwinia

Zgorzel kory jabłoni

Jest drugą po raku drzew owocowych chorobą kory, bardzo powszechnie występującą w Europie, Ameryce Północnej, Australii i Nowej Zelandii. W warunkach klimatu umiarkowanego Polski główne zagrożenie stanowi w szkółkach i nowych nasadzeniach jabłoni. Silna epidemia choroby doprowadza do masowego zamierania drzew jabłoni w pierwszym roku po posadzeniu. Występowanie choroby na

Przeczytaj całość »

Zgnilizna pierścieniowa podstawy pnia drzew owocowych

Choroba poraża ponad 200 gatunków roślin z 60 rodzin botanicznych. Największe szkody gospodarcze wyrządza na roślinach z rodziny różowatych (Rosaceae), do których należy m.in. jabłoń. Choroba ma ścisły związek ze strukturą i wilgotnością gleb, najczęściej występuje na glebach zwięzłych, ciężkich i wilgotnych. Największe zagrożenie stanowi w uprawie jabłoni i mateczników

Przeczytaj całość »

Rak drzew owocowych

Choroba występuje powszechnie w strefie klimatu umiarkowanego na wszystkich kontynentach, głównie w rejonach uprawy drzew owocowych, jabłoni (Malus L.) i nieco rzadziej gruszy (Pyrus L.). Ze względu na wyniszczający charakter najwyższe szkody powoduje w szkółkach drzew owocowych, a także w młodych nasadzeniach.

Przeczytaj całość »

Parch jabłoni

Spośród wszystkich chorób pochodzenia odgrzybowego parch jabłoni jest chorobą najpowszechniej spotykaną we wszystkich rejonach uprawy jabłoni na całym świecie. Występuje w klimacie umiarkowanym głównie w sadach, ale także i szkółkach drzew jabłoni. Szkodliwość jest zależna od stopnia porażenia. Choroba powoduje osłabienie wigoru porażonych roślin poprzez ograniczenie produkcji asymilatów, co przekłada

Przeczytaj całość »

Mączniak jabłoni

Choroba bardzo powszechna we wszystkich rejonach uprawy jabłoni, ale może występować także na siewkach gruszy i pigwie. Na jabłoniach w zasadzie może wystąpić w każdej fazie fenologicznej. Najwyższa szkodliwość określona jest w przypadku owocujących drzew jabłoni wiąże się ze spadkiem plonu. Obserwowane jest także zahamowanie wzrostu młodych pędów co przekłada

Przeczytaj całość »

Gorzka zgnilizna jabłek

Choroba jest bardzo powszechną na całym świecie. Występuje głównie w Europie, Ameryce Północnej, Australii i Nowej Zelandii. W warunkach klimatu umiarkowanego Polski główne zagrożenie stanowi w uprawie jabłoni, zwłaszcza owoców. Choć choroba może także występować na owocach innych gatunków drzew zarówno ziarnkowych, jak i pestkowych m.in. na: pigwie, gruszy azjatyckiej i gruszy europejskiej. Szkodliwość choroby polega przede wszystkim na jej utajonym charakterze i ukazywaniem się objawów na owocach dopiero podczas dłuższego przechowywania. W niektórych gospodarstwach straty w plonach jabłek mogą wynosić 20-50%.

Przeczytaj całość »

Rdza gruszy

W ostatnich latach choroba coraz częściej występuje na gruszach i jałowcach w ogrodach przydomowych. W sadach towarowych obserwowana jest sporadycznie, zwłaszcza gdy w sąsiedztwie rosną jałowce będące żywicielami patogenu.

Przeczytaj całość »

Parch gruszy

Choroba powszechnie występująca w rejonach uprawy gatunków z rodz. Pyrus na całym świecie. W Polsce znana już od dawna w uprawie grusz. Nasilenie choroby jest zależne od kilku czynników, głównie warunków pogody w trakcie sezonu wegetacyjnego, obecności inokulum i podatności odmiany. Ze względu na mniejszą skalę upraw gruszy w Polsce,

Przeczytaj całość »

Brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych

Choroba powszechnie występuje w rejonach uprawy jabłoni i gruszy. W Polskich sadach corocznie można ją spotkać na jabłkach i gruszkach rzadziej na śliwkach, wiśniach czy morelach. Jest uznawana za jedną z częstszych przyczyn tzw. suchych zgnilizn owoców ziarnkowych. Przy braku ochrony powoduje znaczne straty w plonach owoców.

Przeczytaj całość »

Zaraza ogniowa

Zaraza ogniowa występuje na około 200 gatunkach roślin tak uprawnych jak i ozdobnych. Najczęściej są to rośliny z rodziny różowatych, do których należy m.in. jabłoń i grusza, ale także pigwa, głóg, irga i jarzębina. W warunkach sprzyjających choroba bardzo szybko rozprzestrzenia się i dokonuje spustoszenia na znacznych obszarach sadów i

Przeczytaj całość »

Zamieranie gruszy

Choroba odnotowana w sadach gruszowych na terenie Europy i USA. W Polsce po raz pierwszy opisana w 1996 roku. Choroba może mieć dwie postaci: gwałtowne zamieranie lub powolne zamieranie. Występuje na roślinach z rodzaju Pyrus, a także na pigwie. Szkodliwość jest zależna od wielu czynników, z których najważniejsze to podkładka

Przeczytaj całość »

Guzowatość korzeni

Jedna z najpowszechniej występujących chorób systemu korzeniowego roślin zarówno zielnych jak i drzewiastych. Zakres roślin na których została odnotowana obejmuje około 200 gatunków. Guzy rozwijające się na częściach podziemnych (korzeniach i szyjce korzeniowej) powodują zakłócenia w pobieraniu wody i składników pokarmowych. Szczególnego znaczenia nabiera w szkółkach drzew owocowych. Materiał z

Przeczytaj całość »

Srebrzystość liści

Srebrzystość liści to choroba, która występuje powszechnie w sadach towarowych wielu gatunków drzew owocowych m.in. na śliwach, wiśniach, czereśniach, a także jabłoniach oraz wielu gatunkach leśnych. W ostatnich latach obserwowany jest wzrost nasilenia choroby w śliwowych i wiśniowych nasadzeniach. Szkodliwość choroby polega unieczynnieniu blaszek liściowych oraz zniszczeniu kory i drewna

Przeczytaj całość »

Gorzka zgnilizna wiśni

Choroba ma zasięg ogólnoświatowy, występuje we wszystkich strefach klimatycznych. Najwyższa jej szkodliwość dotyczy strat w plonie wiśni. Masowe nasilenie ujawnia się w warunkach ciepłej i wilgotnej pogody.

Przeczytaj całość »

Dziurkowatość liści

Choroba powszechna w uprawie śliw, ale także brzoskwini, moreli, wiśni i czereśni. Jej szkodliwość polega na ograniczaniu powierzchni asymilacyjnej, poprzez zniszczenie liści. Efektem tego jest osłabienie wzrostu i rozwoju roślin.

Przeczytaj całość »

Drobna plamistość liści drzew pestkowych

W zasadzie występuje we wszystkich rejonach uprawy wiśni i czereśni, z wyjątkiem terenów o małej ilości opadów w okresie wiosennym i letnim. Szkodliwość choroby polega na osłabieniu drzew na skutek utraty liści, co przekłada się na ilość i wielkość plonu. W szkółkach wiśni i czereśni choroba może być powodem słabszego przyjęcia oczek.

Przeczytaj całość »

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych

Choroba powszechnie występuje w rejonach uprawy jabłoni i gruszy. W Polskich sadach corocznie można ją spotkać na jabłkach i gruszkach rzadziej na śliwkach, wiśniach czy morelach. Jest uznawana za jedną z częstszych przyczyn tzw. suchych zgnilizn owoców ziarnkowych. Przy braku ochrony powoduje znaczne straty w plonach owoców.

Przeczytaj całość »

Rak bakteryjny drzew owocowych

Choroba występuje w uprawie drzew owocowych, głównie wiśni, czereśni, brzoskwini i moreli. Poważne szkody wyrządza także w szkółka drzew pestkowych ww. gatunków. W przypadku silnego porażenia doprowadza do zamierania roślin.

Przeczytaj całość »

Torbiel śliwek

Choroba występuje w uprawie śliw na całym świecie. W Polsce głównie w rejonach podgórskich i nadmorskich. Szkodliwość związana jest z całkowitym zniszczeniem owoców. Rozwój choroby stymuluje duża ilość opadów.

Przeczytaj całość »

Srebrzystość liści

Srebrzystość liści to choroba, która występuje powszechnie w sadach towarowych wielu gatunków drzew owocowych m.in. na śliwach, wiśniach, czereśniach, a także jabłoniach oraz wielu gatunkach leśnych. W ostatnich latach obserwowany jest wzrost nasilenia choroby w śliwowych i wiśniowych nasadzeniach. Szkodliwość choroby polega unieczynnieniu blaszek liściowych oraz zniszczeniu kory i drewna

Przeczytaj całość »

Dziurkowatość liści

Choroba powszechna w uprawie śliw, ale także brzoskwini, moreli, wiśni i czereśni. Jej szkodliwość polega na ograniczaniu powierzchni asymilacyjnej, poprzez zniszczenie liści. Efektem tego jest osłabienie wzrostu i rozwoju roślin.

Przeczytaj całość »

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych

Choroba powszechnie występuje w rejonach uprawy jabłoni i gruszy. W Polskich sadach corocznie można ją spotkać na jabłkach i gruszkach rzadziej na śliwkach, wiśniach czy morelach. Jest uznawana za jedną z częstszych przyczyn tzw. suchych zgnilizn owoców ziarnkowych. Przy braku ochrony powoduje znaczne straty w plonach owoców.

Przeczytaj całość »

Srebrzystość liści

Srebrzystość liści to choroba, która występuje powszechnie w sadach towarowych wielu gatunków drzew owocowych m.in. na śliwach, wiśniach, czereśniach, a także jabłoniach oraz wielu gatunkach leśnych. W ostatnich latach obserwowany jest wzrost nasilenia choroby w śliwowych i wiśniowych nasadzeniach. Szkodliwość choroby polega unieczynnieniu blaszek liściowych oraz zniszczeniu kory i drewna

Przeczytaj całość »

Kędzierzawość liści brzoskwini

Choroba bardzo powszechna, występuje corocznie w uprawie brzoskwini i nektaryny. Szkodliwość jej ogranicza się do zniekształcenia liści, a w konsekwencji osłabienia roślin. Zmiany te przekładają się na obniżenie jakości plonu owoców brzoskwini oraz może mieć wpływ na gorsze przezimowanie porażonych drzew.

Przeczytaj całość »

Dziurkowatość liści

Choroba powszechna w uprawie śliw, ale także brzoskwini, moreli, wiśni i czereśni. Jej szkodliwość polega na ograniczaniu powierzchni asymilacyjnej, poprzez zniszczenie liści. Efektem tego jest osłabienie wzrostu i rozwoju roślin.

Przeczytaj całość »