- Rak drzew owocowych
- Bawełnica korówka
- Rak bakteryjny
1) Rak drzew owocowych
W wielu sadach zbiory chylą się ku końcowi. Okres ten jest szczególnie ważny biorąc pod uwagę liczne rany pozostające w koronie drzew zarówno te po oderwanych szypułkach owoców jak i te po opadających liściach. Niestety nie bez znaczenia pozostają uszkodzenia na pędach spowodowane silnymi opadami gradu.
To właśnie przez te miejsca na przełomie października i listopada dochodzi do porażenia pędów przez grzyba Neonectria galligena sprawcę raka drzew owocowych. Musimy być świadomi, że grzyb ten jest obecny w sadzie przez cały sezon wegetacyjny, a jesienią występują sprzyjające warunki do infekcji poprzez blizny. Zwłaszcza jeśli okres jesienny obfituje w opady deszczu (Więcej o biologii patogena tutaj).
Standardowe podejście do ograniczania występowania raka drzew owocowych jest oparte na 2 zabiegach produktami miedziowymi. Pierwszy na początku opadania liści oraz drugi kiedy spadnie połowa liści aplikacja miedzianu z Topsinem. W sadach gdzie presja choroby jest bardzo silna można wykonać drugi zabieg ww. mieszaniną miedzi i Topsinu pod koniec okresu opadania liści.
Wszędzie tam gdzie obserwuje się liczne zrakowacenia na pniach drzew (np. wśród odmian 'Sampion’, 'Gala’, 'Gloster’ i cała grupa 'RedDelicious-a’) wskazane jest aby usuwać widoczne zrakowacenia tj. oczyścić rany najszybciej jak to możliwe po zbiorach. Konieczne jest również odkażenie tak oczyszczonej rany i zabezpieczenie przed nawrotem choroby. W tym celu można traktować zrakowacenia zasadą sodową, która zatrzymuje przyrost zrakowacenia i niszczy zarodniki grzyba. Stosuje się 20% roztwór sody (NaOH) (1kg sody w 5 l wody). Taki roztwór można aplikować bezpośrednio na miejsca chorobowo zmienione za pomocą opryskiwacza ręcznego lub plecakowego.
Należy jednak pamiętać, że soda jest bardzo żrącym produktem, daletego ważne jest odpowiednie postępowanie. Nie należy stosować do zabiegów metalowych opryskiwaczy. Operator powinien stosować odzież ochronną, tj.: rękawice i okulary ponieważ ww. roztwór wodny może wywołać podrażnienia sóry (palić skórę!).
Jeżeli objawy raka obserwujemy na pędach a nie na przewodniku czy pniu możliwe jest wycinanie całych porażonych gałęzi i zasmarowanie ran po cięciu. Zwykle do tego celu można wykożystać maści ogrodnicze np. Funaben.
2) Bawełnica korówka
W okresie koniec lata i jesień, niektóre ze szkodników wychodzą na żer uzupełniający by po chwili skryć się przed zimą. Taki właśnie schemat jest charakterystyczny dla bawełnicy koróweczki (Szczegóły dotyczące biologii tutaj). W wielu sadach można dostrzec wyjątkowo liczne białe naloty oplatające pędy i będące oznaką występowania kolonii bawełnicy koróweczki.
Corocznie po okresie zbiorów obserwuje się masowe występowanie tego szkodnika, i szybki rozwój jego kolonii. Uważa się iż wynika to z braku aktywności jego wrogów naturalnych czyli skorków czy pasożytnych muchówek (Aphelinus mali), dla których rozwoju temperatury jesienne są zbyt niskie. Po oziębieniu spadek temp. około 5ºC szkodnik ten przemieszcza się na szyjkę korzeniową i korzenie tuż pod wierzchnią warstwę gleby i w tej formie zimuje. Wiosną wraz ze wzrostem temperatury samice migrują ponownie na młode pędy w celu żerowania.
W sadach gdzie obecnie można znaleźć dużo licznych kolonii bawełnicy korówki można by rozważyć zwalczanie. Jednak z palety dostępnych rozwiązań mamy jedynie mospilan a przy niskich temperaturach jakie obecnie występują jego skuteczność będzie znikoma.
Tak więc nawet w obliczu silnego porażenia nie mamy do dyspozycji odpowiednio skutecznych środków które możnaby wykorzystać o tej porze roku.
3) W sadach roślin pestkowych należy pamiętać o raku bakteryjnym. Sprawca, bakteria Pseudomonas syringae może wystepować w formie epifitycznej w koronie drzew oczekując na dogodne do infekcji warunki. (szczegóły dotyczące biologii tutaj).
Okresem wysokiego ryzyka w sadach czereśniowych i wiśniowych jest jesień, wówczas gdy dochodzi do opadania liści i wzrasta liczba odsłoniętych świeżych blizn poliściowych.
Standardowym zabiegiem ograniczającym możliwość infekcji przez te miejsca jest wykonanie zabiegów produktami miedziowymi w okresie opadania liści. Wsparciem w walce z tym patogenem będą również nawozy miedziowe np. Miedziowy 50 WP lub Miedziowy 600SC.
