Tematy:
1) Czynniki stymulujące wzrost i wybarwienie owoców
2) Nawożenie wapniowe – budowa jędrności owoców
3) Poprawa wybarwienia owoców
W tak nieprzewidywalnym roku jak obecny jakość owoców będzie czynnikiem determinującym sprzedaż i cenę naszych owoców. Jedną z cech które mają wpływ na szeroko rozumianą jakość jest niewątpliwie wielkość ale także wybarwienie charakterystyczne dla odmiany. Konsumenci są w stanie zapłacić znacznie więcej za owoce średniej wielkości ale ładnie okraszone, niż zbyt duże ale pozbawione rumieńca.
Sam proces wybarwiania jest jednak długotrwały i dlatego wymaga podjęcia kroków odpowiednio wcześnie. W procesie wybarwiania kluczowe znaczenie mają warunki atmosferyczne tj. odpowiednio duża dostępność światła i różnice temperatur między dniem i nocą, zwłaszcza w końcowej fazie dojrzewania jabłek oraz genetyczne uwarunkowanie odmianowe – charakterystyczne dla każdej odmiany indywidualnie. Tak więc aby zainicjować proces wybarwienia owoców należy zapewnić im wystarczająco dużo światła słonecznego bezpośrednio do korony drzew. W wielu przypadkach wiąże się to z koniecznością wykonania cięcia letniego doświetlającego. Fizjologiczne procesy zachodzące w roślinie można wspomóc poprzez dostarczenie odpowiednich składników pokarmowych dla każdej z faz wzrostu, które zostaną wykorzystane w procesie „budowania owoców” zarówno na wielkość jak i w celu poprawy koloru.
Mówiąc o suplementacji mamy na myśli zbilansowane dokarmienie jabłoni właściwie przez cały sezon. Brak tak jak i nadmiar składników pokarmowych może mieć przeciwny skutek od zamierzonego. Dla przykładu przenawożenie azotem (N) powoduje, że drzewa zazwyczaj rozwijają nadmiernie część wegetatywną tj. liście i pędy (wilki) czego skutkiem będzie nadmierne zaciemnienie środkowej części korony i ograniczeniem dopływu światła, kluczowego w procesie fotosyntezy. Należy zauważyć, że proces ten jest kluczowy w funkcjonowaniu każdej rośliny. W jego wyniku powstają cukry będących substratem energetycznym niezbędnym m.in. przy powstawaniu antocyjanów związków nadających czerwoną barwę skórce jabłek. Azot jest oczywiście potrzebny gdyż wchodzi w skład kwasów nukleinowych, jednakże zbyt duża koncentracja tego pierwiastka w owocach będzie skutkowała wydłużeniem okresu dojrzewania i słabszego „kolorowania” jabłek. Powszechnie wiadomo, że na właściwe wybarwienie jabłek najwyższy wpływ mają potas (P) i fosfor (K), a ich wysoka koncentracja pożądana jest zwłaszcza w końcowych fazach dojrzewania jabłek. Związane jest to z funkcją jaką obydwa pierwiastki odgrywają w metabolizmie jabłoni. Jon potasowy odpowiedzialny jest za syntezę cukrów oraz transport składników pokarmowych. Natomiast fosfor jest zaangażowany w procesy energetyczne i związki biorące udział w przemianach energii – koenzymy, ADP i ATP, niezbędne w trakcie syntezy barwników – antocyjanów czy karotenoidów. Nie można zapominać tutaj także o roli jonu magnezowego (Mg), który wchodzi w skład chlorofilu i to on w zasadzie reguluje intensywność procesu fotosyntezy. Nie bez znaczenia pozostaje także wapń (Ca), który uszczelnia ściany komórkowe, co znacznie ogranicza powstawanie chorób fizjologicznych, ale także w sposób pośredni przyczynia się do poprawy wybarwienia. Z mikropierwiastków w śladowych ilościach najważniejsze są mangan (Mn) i cynk (Zn) wydłużające okres trwałości chlorofilu – związków nadających zieloną barwę jabłkom.
Jeżeli planujemy wspomaganie wybarwiania się owoców poprzez zastosowanie nawożenia w formie nawożenia pozakorzeniowego powinniśmy pamiętać, że nasze działania muszą wyprzedzać procesy zachodzące w roślinach. Dodatkowo mając na uwadze antagonistyczne działanie niektórych pierwiastków (K i Ca) powinniśmy sukcesywnie już 7-6 tygodni przed spodziewanym zbiorem rozpocząć podawanie zarówno wapnia jak i potasu. Dolistnie składnik ten można wprowadzić za pomocą kilku rozwiązań. Najtańszym jest chlorek wapnia (4-7 kg/ha) w mieszaninie z Naturamin WSP 0,2-0,25 kg/ha; biostymulator ten ma na celu ułatwienie wnikania jonów wapnia, ale także ograniczenie możliwości wystąpienia poparzeń spowodowanych przez formę chlorkową nawozu. Niższa dawka zalecana jest w dni z wyższą temperaturą i intensywniejszą operacją słoneczną. Godnym polecenia jest również produkt Nano Active w dawce 3 kg/ha. Ze względu na nanogranulację produkt ten jest najlepiej przyswajalny i bezpieczny w użyciu. Nawożenie wapniowe możemy zakończyć w ostatnim tygodniu przed zbiorem.
Natomiast w ostatnich 2-3 tygodniach przed zbiorem, dla zainicjowania wybarwienia owoców należy zastosować wysokie dawki P i K w formie bezazotowej. Ma to szczególne znacznie w lata gdzie owoce mają utrudnione warunki niezbędne do wybarwienia. W obecnym sezonie utrzymujące się wysokie temperatury na pewno będą ograniczały powstawanie rumieńca zwłaszcza na odm. Ligol, Sampion, a także całej grupy Jonagold-ów tak jak miało to miejsce w latach ubiegłych. W celu poprawy intensywności i zwiększenia powierzchni wybarwienia owoców ww. odmian zalecamy zastosowanie przemienne nawozów FruitAkademia na wzrost owoców I i II w dawce po 8 kg/ha. Mieszanki te są gotowymi produktami zawierającymi oprócz P i K także mikroelementy (nawozy można łączyć z zabiegami fungicydowymi). Można również zastosować nawozy które mają w swym składzie fosfor i potas np. CropVit PK w dawce 2 l/ha w układzie dwuzabiegowym lub jednorazowo 3 l/ha. Poprawę parametrów wybarwienia można również osiągnąć poprzez zastosowanie produktów zawierających mangan i cynk. Składniki te mają wpływ również na trwałość barwy zasadniczej skórki (głównie zielonej – Mn przeciwdziała degradacji chlorofilu). W tym celu polecamy produkty CropVit Mn w dawce 1-2 l/ha i CropVit Zn 2 l/ha . Dawki należy uzależnić od częstotliwości wykonywanych zabiegów.
Dla prawidłowego odżywienia roślin (liści, pąków formujących się na przyszły rok), zwłaszcza w sadach w których występują niedobory magnezu i mikroelementów proponujemy zastosowanie nawozu Cropvit Premium 0,5-1 l łącznie z preparatem aminokwasowym Naturamin WSP 0,2-0,25 kg/ha. Przypominamy że zwłaszcza w lata z wysokimi temperaturami w trakcie dnia należy wspomóc rośliny gotowymi aminokwasami, które mogą być szybko wbudowane i wykorzystane do budowy komórek roślinnych. Przyczyni się to do oszczędności energetycznej ale ograniczy także stresy związane właśnie z wysokimi temperaturami.
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące na rodzaj zagrożenia i przestrzegaj zasad bezpiecznego stosowania produktu wskazanych na etykiecie.
Sporządzane przez nas zalecenia opierają się na aktualnym stanie naszej wiedzy. Jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za ich zastosowanie oraz wynikłe z tego konsekwencje. Decyzję o wykonaniu zabiegów agrotechnicznych lub ochrony roślin podejmujecie Państwo na własną odpowiedzialność, biorąc pod uwagę lokalne uwarunkowania występujące w Państwa gospodarstwie.
UWAGA: Niektóre z w/w zaleceń dotyczą ogólnego problemu ochrony w Europie. Niektóre produkty wymienione w tekście nie są dozwolone we wszystkich krajach. Przed ich zastosowaniem należy zapoznać się z zasadami obowiązującymi w danym kraju.