Tematy:
- Owocówka śliwkóweczka
- Owocówka jabłkóweczka
Owocówki – jabłkóweczka i śliwkóweczka należą do szkodników, mających niewątpliwie największy wpływ na jakość plonu. Ich gąsienice żerując w owocach zanieczyszczają je odchodami tzw. robaczywienie. Szkodniki występują corocznie w sadach choć w różnym nasileniu. Myśląc o wysokiej jakości plonu handlowego zwalczanie owocówek jest koniecznością. Obydwa szkodniki mają podobną biologie jednak w ich zwalczaniu stosowane są różne podejścia (szczegółowe opisy szkodników w bazie wiedzy).
Owocówka śliwkóweczka
Jako pierwsza obserwowana jest zawsze owocówka śliwkóweczka. Gatunek ten zasiedla owoce roślin pestkowych m.in.: śliwy, morele, brzoskwinie. W warunkach naszego kraju gatunek rozwija dwa pokolenia. Zwykle pierwsze z nich są bardziej liczne, żarłoczne i płodne. Wyloty motyli są regularne, a ich monitoring pozwala na wyznaczenie okresów zwalczania.
Motyle zaczynają składanie jaj zwykle 2 lub 3 dni od wylotu, przy temperaturze powyżej 12°C. Po 6-8 dniach należy spodziewać się wylęgu larw co poprzedza wystąpienie tzw. czarnej główki. Sytuacja w poszczególnych sadach może być różna i zależy głównie od nasilenia szkodnika w ubiegłym sezonie i efektywności jego zwalczania, ale także od terminu dojrzewania odmian w sadzie.
Pierwsze motyle owocówki śliwkóweczki odłowiły się do pułapki feromonowej już 10 maja br. (Paprotnia, łódzkie). Kilka kolejnych dni z niskimi temperaturami znacznie wydłużyło okres lotów, składania jaj i odwlecze w czasie wylęganie się larw. Należy jednak monitorować sytuację na bieżąco pod kątem rozwoju tego szkodnika.
Program zwalczania zwykle opiera się na 2-4 opryskiwaniach (1-2 zabiegi na każde z dwóch pokoleń szkodnika). Osobniki dorosłe należy zwalczać w okresie intensywnego lotu i składania jaj oraz w okresie wylęgania się larw ze złożonych jaj w fazie czarnej główki. Jeśli intensywny lot motyli przedłuża się to po około 2 tygodniach zabieg należy wykonać ponownie. Drugie pokolenie owocówki śliwkóweczki należy zwalczać najczęściej w drugiej połowie lipca, także w trakcie wzmożonych lotów. Zabieg należy powtórzyć po upływie 10–14 dni w okresie wylęgania się larw.
Dobór preparatów:
Apis 200 SE/LosOvados 200SE / Mospilan 20 SP – Stosować w okresie intensywnego lotu i składania jaj. Najskuteczniejsze w okresie tuż przed wylęgiem tzw. czarna główka.
Runner 240 SC – Zakłóca procesy linienia młodych gąsienic. Nie działa na osobniki dorosłe.
Owocówka jabłkóweczka
Owocówka jabłkóweczka stanowi zagrożenie głównie w uprawie jabłoni. Generalnie wytwarza dwa pokolenia. W maju, kilka dni po wylocie owocówki śliwkóweczki, samice owocówki jabłkóweczki rozpoczynają loty. Ich aktywność wzrasta po zmroku w ciepłe wieczory (>15°C). Kilka dni od wylotu, i po zapłodnieniu samice zaczynają składać jaja. Początkowo jaja składane są na liściach w sąsiedztwie owoców. W ciągu sezonu, coraz więcej jaj jest składanych bezpośrednio na owocach. Podobnie jak w przypadku śliwkóweczki larwy opuszczają jaja po 5-10 dniach w zależności od temperatury. Wciągu 24 godzin larwa wgryza się do owoców.
Strategia zwalczania szkodnika związana jest z występowaniem szkodnika w ubiegłym sezonie. W sadach z wysoką liczebnością owocówki mogą być potrzebne 2, 3 lub 4 zabiegi zwalczające (1 lub 2 zabiegi przeciwko pierwszemu pokoleniu i kolejne dwa przeciwko drugiemu). Związane jest to z rozciągniętym w czasie okresem masowych wylotów motyli. Najczęściej pierwsze pokolenie jest bardziej liczne. Zwalczanie szkodnika rozpoczyna się na przełomie maja i czerwca (okres intensywnego lotu motyli i składania jaj). Zabieg powtarza się po 10-14 dniach w fazie czarnej główki tuż przed wylęgiem (III dekada czerwca lub na początku lipca). Drugie pokolenie zwalcza się pod koniec lipca lub na początku sierpnia. Optymalny termin zwalczania owocówki jabłkóweczki dla danego sadu w danym sezonie, wyznacza się na podstawie dynamiki lotu motyli za pomocą pułapek feromonowych.
Wybór produktu
Dostępnych jest wiele produktów zwalczających owocówkę.
Istotne uwagi dot. zwalczania owcówki jabłkóweczki:
Dimilin, Runner – mogą być stosowane w czasie składania jaj, zakłócają procesy linienia młodych gąsienic. Natomiast nie działają na osobniki dorosłe. Runner nie działa również na jaja.
Pyretroidy: skuteczne (>90%) kiedy nie jest zbyt ciepło. Pyretroidy są szybko rozkładane na intensywnym świetle UV. Są to preparaty nie selektywne, niebezpieczne dla fauny pożytecznej. Efektywne działanie trwa 10-20 dni, w zależności od nasłonecznienia (UV).
Carpovirusine, Madex: preparaty biologiczne z dobrą skutecznością (50-70%). Szybko są rozkładane na skutek odziaływania światła UV. Najczęściej stosowane są w połączeniu z dezorientacją feromonową samców (ze względu na problem z pozostałościami w owocach) Skutecznie działają przez 4-10 dni, w zależności od natężenia światła UV oraz zastosowanej dawki.
Runner, Steward: starsza generacja preparatów. Preparaty efektywne (50-70%). Mogą być stosowane w przypadku niskiej presji szkodnika. Efektywnie działają przez 7-10 dni.
Runner i Steward wnikają w tkankę liści, które są pożywieniem gąsienic. Insektycydy te wykazują działanie żołądkowe, a w następstwie zabiegu gąsienice zaprzestają żerowania i giną w ciągu tygodnia.
Runner i Steward zwalczają skutecznie także piędzika przedzimka (Operophthora brumata). Środki te działają najskuteczniej w wyższej temperaturze, powyżej 15 stopni, a optymalną temperaturą jest 18 i więcej stopni. W ciągu 1-2 godzin po zabiegu są bardzo odporne na deszcz i zmywanie.
Steward jest szkodliwy w stosunku do pszczół i nie powinien być stosowany podczas ich oblotu.
Affirm: preparat nowej generacji, daje dobre efekty (70-80%). Nie zostawia pozostałości, nawet jeśli jest stosowany na krótko przed zbioram. Działa przez 7-10 dni.
Coragen: preparat nowej generacji. Jest aktualnie preparatem numer jeden w walce z owocówką jabłkóweczką. Najlepiej zastosować kiedy pierwsze larwy zaczną opuszczać jaja. Po 2 godzinach od aplikacji trudno zmywalny. Działa przez 14-21 dni.
Uwagi końcowe
- Zabiegi zwalczania szkodników powinny być poprzedzone skrupulatną lustracją wykonaną w sadzie.
- W każdej lokalizacji rozwój i nasilenie szkodnika może mieć odmienną wartość. Wynika to z mikroklimatu danego sadu, sytuacji w roku ubiegłym oraz kolejności i doboru środków ochrony roślin.
- W przypadku niektórych produktów należy mieć na uwadze możliwość wystąpienia odporności szkodnika oraz spadku skuteczności, dlatego zaleca się rotację środków z różnych grup chemicznych.
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące na rodzaj zagrożenia i przestrzegaj zasad bezpiecznego stosowania produktu wskazanych na etykiecie.
Sporządzane przez nas zalecenia opierają się na aktualnym stanie naszej wiedzy. Jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za ich zastosowanie oraz wynikłe z tego konsekwencje. Decyzję o wykonaniu zabiegów agrotechnicznych lub ochrony roślin podejmujecie Państwo na własną odpowiedzialność, biorąc pod uwagę lokalne uwarunkowania występujące w Państwa gospodarstwie.
UWAGA: Niektóre z w/w zaleceń dotyczą ogólnego problemu ochrony w Europie. Niektóre produkty wymienione w tekście nie są dozwolone we wszystkich krajach. Przed ich zastosowaniem należy zapoznać się z zasadami obowiązującymi w danym kraju.
