Komunikat agrotechniczny 1 (26-03-2021)
Wiosenne nawożenie ziarnkowych i pestkowych

TEMAT: Nawożenie wiosenne – mineralne na co warto zwrócić uwagę w sadach jabłoni i gruszy?

Nawożenie w sadach zaczynamy zazwyczaj wczesną wiosną, aby zaopatrzyć drzewa w składniki pokarmowe przed rozpoczynającą się wegetacją.

Dawki nawozów zależne od plonowania

Roczne zapotrzebowanie na składniki odżywcze zależy od wielkości produkcji. To od niej zależy, jak wiele składników odżywczych zostanie pobranych w ciągu roku. Nie jest tak, że sad o dużym plonowaniu będzie od razu potrzebował dużo więcej azotu, jak sądzi większość sadowników. Dotyczy to raczej potasu, na który zapotrzebowanie wzrasta ogromnie gdy zwiększa się produkcja. Trzeba się z tym liczyć przeprowadzając nawożenie. Drzewo zużywa wiele azotu i wapnia kiedy się rozrasta. Mocno rosnące drzewo wbudowuje wówczas stosunkowo dużo azotu w masę liściową. Także tworzenie drewna i korzeni wymaga dużych ilości wapnia potrzebnego do budowy ścian komórkowych. Przy dobrym pH (6-7) ilość wapnia w glebie jest na ogół wystarczająca. Przy słabych, mniejszych niż spodziewane zbiorach, drzewo ma więcej siły by rosnąć. Pobiera więc wtedy stosunkowo dużo azotu i wapnia. Jak widać w tabeli, różnica w poborze azotu pomiędzy sadem o małej produkcji i silniejszym wzroście, a sadem o dużej produkcji i słabym wzroście jest niewielka.

Tabela. 1 Zapotrzebowanie na składniki odżywcze w kg/ha przy różnej produkcji.

a) Nawożenie azotowe – ważne wczesną wiosną

O tej porze zapotrzebowanie drzew na azot jest bardzo wysokie. Składnik ten jest bardzo istotny przede wszystkim na początku wegetacji, w czasie intensywnego rozwoju liści, kwitnienia oraz zawiązywania owoców. Obecny sezon jest nieco późniejszy w swym przebiegu niemniej do nawożenia azotowego już możemy podchodzić. Tylko na glebach bardzo lekkich i na kwaterach w wieku do dwóch lat lepiej jest jeszcze zaczekać. Przy pomocy wiosennego nawożenia chcemy ustalić w glebie zapas azotu wystarczający co najmniej do połowy czerwca. W tym okresie nie wolno dopuścić do niedoborów azotu, gdyż prowadzą one do pogorszenia rozmiaru owoców i formowania pąków kwiatowych. Z drugiej strony, należy też uważać, aby nie przedawkować azotu, gdyż prowadzi to do mocnego zawiązywania i źle wpływa na jędrność i wybarwienie owoców. Jeśli murawa w pasach jest słabej jakości, najlepiej podzielić nawóz na dwie części. W trzecim tygodniu marca wykonuje się nawożenie wiosenne w pasie (40-50 kg N, np. 120-150 kg/ha saletry amonowej lub 150-190 kg/ha Salmag-u z borem), a po kilku tygodniach kolejną rundę nawożenia, tym razem siewem rzutowym, niewielką dawką nawozów wieloskładnikowych np. 100-150 kg Yara Mila Complex – Hydrocomplex lub BlueComplex (szczegóły tutaj), nawóz zawierający fosfor będzie korzystnie wpływał na uzyskanie silnej murawy.

Na kwaterach, w których przeprowadzano w poprzednich latach obustronne przycinanie korzeni, a także tam, gdzie mamy do czynienia ze słabym wzrostem lub osłabionymi drzewami, dawkę nawożenia na start można bez problemu zwiększyć do 50-55 kg N. W praktyce, wciąż zbyt mało uwagi zwraca się na wpływ innych nawozów na przyswajanie azotu. Nawozy organiczne, takie jak kompost po pieczarkowy i nawóz kurzy (pomiot kurzy) mogą silnie podwyższyć zawartość azotu w fazie po kwitnieniu. W takich przypadkach nawożenie wiosenne należy zachować na poziomie 40-50 kg N lub ograniczyć do 30-35 kg N, chyba że najważniejszą kwestią jest maksymalny wzrost. Nadmiar azotu jest bowiem niekorzystny dla jakości owoców, szczególnie jabłek.

W przypadku sadów gruszowych schemat dot. jabłoni powyżej można powielić z tą różnicą iż dawka azotu wyjściowo powinna oscylować pomiędzy 45-55 kg N na ha.

Propozycje nawożenia azotem w owocujących sadach jabłoniowych

b) Nawożenie Potasowe

Potas jest pierwiastkiem bardzo łatwo wymywany w głębsze warstwy gleby, dlatego nawożenie tym składnikiem powinno opierać się na dostarczeniu potasu w dwóch a nawet trzech dawkach, zwłaszcza w uprawach o większym zapotrzebowaniu w stosunku do tego makroelementu. Pierwszą dawkę możemy podać już jesienią po zbiorach w postaci np. Soli potasowej. Oczywiście dawka ta powinna być obliczona na podstawie analizy gleby bądź szacując wielkość strat związanych z wywiezieniem składnika z pola wraz z owocami ewentualnie jego wymyciem do głębszych niedostępnych dla rośliny warstw gleby. Zwykle jest to w granicy 50-70 % zapotrzebowania roślin w ten składnik. Drugą dawkę nawozu podajemy wiosną uzupełniając wartość do optimum potrzeby pokarmowe rośliny. Zwykle wybieramy wtedy nawozy bezchlorkowe bezpieczniejsze dla systemu korzeniowego np. siarczan potasu lub nawozy wieloskładnikowe (Yara Mila Complex – Hydrocomplex lub BlueComplex (szczegóły tutaj). Pozwala to zapewnić dostępność tego składnika na wysokim poziomie na okres największego zapotrzebowania tj. intensywnego wzrostu wiosną, kwitnienia i zawiązywania owoców. Trzecia dawka dotyczy tylko odmian o większym zapotrzebowaniu na ten składnik np. grusze czy odmiany jabłoni takie jak Gala, Eliza. Standardowo dawka zalecana w sadzie dobrze plonującym kształtuje się na poziomie 150-200 kg K2O na 1 ha rocznie.

Propozycje nawozów z potasem

Dawki uzależnione od zasobnością gleby w pierwiastek, rodzaju gleby, przebiegu pogody, plonu w zeszłym sezonie.

b) Nawożenie Fosforem (P)

Fosfor spełnia bardzo ważne funkcje: jest pierwiastkiem który odpowiada za wzrost korzeni, podczas kwitnienia odpowiada za efektywniejsze zawiązywanie pąków kwiatowych, a także poprawia zdolność przechowalniczą owoców. Dostarczenie fosforu w postaci nawozów posypowych w istniejących sadach jest potrzebne tylko jeśli wyniki analizy gleby wskazują na niską lub średnią zawartość tego składnika. Nawozy fosforowe zawsze rozsiewamy na całą powierzchnie plantacji. W czasie zimnej i mokrej wiosny lub gdy system korzeniowy został zalany pobieranie fosforu z gleby będzie zachwiane dlatego zalecamy nawożenie dolistnie nawozami bogatymi w fosfor.

Propozycje nawozów z fosforem